Informacje
ks. mgr Marcin KRECHOWICZ (5.06.2024) - administrator parafii
Liczba wiernych: 1760
Erygowana: 26 sierpnia 1985 r.
Odpust: 19 marca
Dekanat Gorzów Wielkopolski - Trójcy ŚwiętejPoprzedni proboszczowie
ks. Ryszard Przewłocki – 1.08.1985 r.
ks. Stanisław Grudzień – 20.08.1996 r.
ks. Przemysław Kaminiarz – 9.08.2002 r.
ks. Mieczysław Kaflik – 28.01.2004 r.
ks. Tomasz Bielachowicz - 20.08.2007 r.Wizytacje kanoniczne
1990 r. (bp Józef Michalik), 1995 r. (bp Edward Dajczak), 2001 r. (bp Paweł Socha), 2006 r. (bp Paweł Socha), 2013 r. (bp Paweł Socha), 2019 r. (bp Tadeusz Lityński)
Kościół filialny pw. św. Mikołaja w Wysokiej
Obecna świątynia została wybudowana w latach 1730-1735 w technice szachulcowej z wypełnieniem cegły ceramicznej powstała prawdopodobnie na obrysie starszego budynku. Świątynia jest orientowana, na planie prostokąta zamkniętego trójbocznie w części prezbiternialnej. Od strony północnej znajduje się kwadratowa zakrystia. Korpus główny został dobudowany do prostokątnej wieży – dzwonnicy ustawionej poprzecznie od zachodu. Wierza powstała w 1719 roku. Budynek osadzony jest na ławach fundamentowych z kamienia łamanego. Do 1945 roku wokół kościoła znajdował się cmentarz.
Wymiary świątyni:
Obrys przyziemia: 10,15m x 11,75m
Wieża: 6,15m x 5,15m
Zakrystia:4,45m x 5,15m
Wysokość całkowita świątyni: 13m
Wysokość wieży: 18,90m
W 2005 roku kościół w Wysokiej został wyremontowany i wygrał ogólnopolski konkurs na najlepiej zadbany zabytek roku.
Wewnątrz kościoła znajduje się barokowy ołtarz z 1659 roku wykonany przez gorzowskiego malarza i snycerza Georga Kleina. Jest to trójstopniowy drewniany tryptyk z malowaną sceną Ukrzyżowania Chrystysa umieszczoną pośrodku. Po bokach dwie figury Aarona i Mojżesza, w części górnej malowidło przedstawiające Wniebowstąpienie Chrystusa. Drewniany złocony krzyż wieńczy ołtarz. Po bokach uszaki złocone o motywach liści akantu; kartusze herbowe pomalowane pozłotą.
Kościół filialny pw. Matki Bożej Królowej Świata w Stanowicach
Kościół w Stanowicach zbudowany został w końcu XV wieku. Świadczy o tym głównie materiał i technika budowy korpusu, którego mury wzniesione są z nieregularnych głazów granitowych łączonych zaprawą wapienną. Świątynię ufundowali ówcześni właściciele wsi, którymi od 1460 roku była rodzina von Marwitz.
W okresie wcześniejszym Stanowice, wspomniane w źródłach po raz pierwszy w 1300 roku, należały do kilku różnych właścicieli. Przed 1300 rokiem wieś wchodziła w skład uposażenia zakonu cystersów z Kołbacza. W 1300r została nadana nowo założonemu klasztorowi cystersów z Mironic, który już w 1337 roku wyzbył się części posiadłości na rzecz rodziny Wedinghe. W źródłach z lat 1350 i 1362 istnieją zapisy świadczące o pewnych roszczeniach względem Stanowic przez administrację kościelną Myśliborza i Gorzowa. Od 1460 roku większa część wsi, jak już wspomniano należała do rodu von Marwitz a w 1571 roku do rodziny tej należała już cała wieś. Brak informacji o kościele sprzed 1460 roku i złożona sytuacja własnościowa wsi do tego roku, zdają się świadczyć o tym, że przed połową XV stulecia kościoła we wsi nie było.
W rękach rodziny von Marwitz, Stanowice pozostawały do połowy XVIII wieku. W XVII wieku, po zakończeniu Wojny Trzydziestoletniej, rodzina ta założyła we wsi nowy folwark i dwór, usytuowane po zachodniej stronie kościoła. W tym samym zapewne czasie do elewacji północnej kościoła, von Marwitzowie dobudowali rodzinną kaplicę grobową, którą wzniesiono z cegły i otynkowano. Wtedy również południowo zachodni narożnik kościoła wzmocniono potężną, murowaną z cegły przyporą.
W okresie tym kościół był już świątynią protestancką, którą stał się w okresie reformacji, po połowie XVI wieku. Pierwszym pastorem był Ulrici Johann, odnotowany w źródłach w 1607 roku. W okresie Wojny Trzydziestoletniej, kościół podobnie jak wieś przeżywał poważny kryzys. Wiele gospodarstw stało opustoszałych a kościół w latach 1628-1632 i 1639-1655, był nieużytkowany.
Pod koniec XVIII wieku, nastąpiła poprawa sytuacji gospodarczej wsi, której pełniejszy rozwój nastąpił jednak dopiero na początku dziewiętnastego stulecia. W 1718 roku we wsi gospodarowało sześciu chłopów i siedmiu dzierżawców. W sto lat później, samodzielne gospodarstwa prowadziło 9 chłopów i 6 dzierżawców. Wieś liczyła wówczas 303 mieszkańców mieszkających w 36 domach.
Po połowie XVIII wieku nastąpiła zmiana własności majątku w Stanowicach. Nowym właścicielem dóbr stanowickich a zarazem pastorem kościoła został w 1768 roku radca domeny Bayer z Wollup. Z jego fundacji w 1771 roku, przy zachodniej elewacji średniowiecznego kościoła, powstała nowa wieża, wzniesiona w konstrukcji ryglowej. Data budowy uwieczniona została na chorągiewce wieńczącej hełm wieży. Wieżę tę postawiono najprawdopodobniej w miejscu starszej. O istnieniu wieży a może tylko wolnostojącej dzwonnicy świadczyły dwa dzwony istniejące w kościele do 1945 roku a obecnie zaginione. Pierwszy dzwon pochodził z okresu średniowiecza a drugi z 1725 roku a więc sprzed okresu budowy obecnej wieży. Oba dzwony wymienione są w inwentarzu zabytków z 1939 roku.
Kolejne prace przy kościele podjęte zostały dopiero w drugiej połowie XIX wieku. W tym czasie właścicielem wsi i patronem kościoła byli już nowi właściciele majątku w Stanowicach a mianowicie rodzina von Treichel, która weszła w posiadanie majątku w 1835 roku i posiadała go do 1945 roku. W okresie tym wieś została znacznie rozbudowana. W 1929 roku nieopodal wsi powstała kopalnia a następnie nowa kolonia domów.
Do przebudowy kościoła przystąpiono w 1871 roku, za czasów pastora Frantza Schumanna. W trakcie prac zmieniono formę wszystkich okien w korpusie. Pierwotne niewielkie okienka powiększono do kształtu dużych półkoliście zakończonych okien, których ościeża i laskowanie wykonano z cegły ceramicznej. Z tej samej cegły wymurowano koronę murów i oba szczyty; wschodni i zachodni. W tym okresie wymieniono również więźbę dachową nad korpusem i strop nad nawą korpusu. We wnętrzu pobiałkowano ściany i założono ceglaną posadzkę.
Wtedy również przeprowadzono remont wieży wymieniając część zniszczonych wypełnień pól międzyryglowych i część uszkodzonych elementów drewnianego szkieletu.
We wnętrzu kościoła założono wówczas nową emporę organową. Ufundowano również nowy ołtarz, ambonę i komplet ławek. W okresie międzywojennym założono instalację elektryczną. W wieży po 1918 roku zawieszono jeszcze jeden niewielki dzwon.
Przed 1945 rokiem w kościele, oprócz sprzętów ufundowanych po 1871 roku, znajdowały się jeszcze;
- kielich srebrny z pateną z początku XIXw, ze stemplem Berlina i inicjałami 'MULLER-Rosenberg 1208'
- tacka srebrna z początku XIXw, ze stemplem Berlina i inicjałem ' MULLER-Rosenberg 1208'
- kielich cynowy ufundowany w 1778r z inicjałami 'K.F.K ' ze stemplem gisera Tobiasa z Gorzowa
- dzwon średniowieczny o średnicy 77, 5 cm z napisem 'O rer cuor veve cum pace *
- jarzmo do zawieszenia dzwonu z datą 1725
Po 1945 roku kościół przez 14 lat pozostawał nieużytkowany. W 1959 roku został poświęcony jako świątynia filialna podległa parafii w Bogdańcu a następnie parafii w Lubnie., dekanat Św. Trójcy w Gorzowie Wlkp.
Po 1959 roku w kościele prowadzono niewielkie zakresy prac remontowych polegających na otynkowaniu elewacji, pomalowaniu ścian we wnętrzu i urządzeniu we wnętrzu dawnej kaplicy grzebalnej salki katechetycznej. Do wnętrza sprowadzono z innego kościoła neogotycki ołtarz.
W 1986 roku przeprowadzono remont pokrycia dachu nad korpusem. Pierwotną dachówkę karpiówkę zastąpiono dachówką cementowy, zakładkową. W ten sam sposób wymieniono pokrycie dachu nad dawną kaplicą. W tym czasie naprawiono również ceglany mur przed fasadą wieży.
Aktualnie kościół jest nieczynny, trwają prace remontowe wieży świątyni.
KOŚCIÓŁ PARAFIALNY PW. ŚW. JÓZEFA W LUBNIE
Kościół w Lubnie należy do najstarszych obiektów sakralnych w okolicy. Jego początki sięgają XIII wieku. Został zbudowany na planie prostokąta o wymiarach 12 m x 21.5 m. O czasie jego budowy świadczy regularny układ ciosanych granitowych kamieni oraz zastosowanie półkolistego łęku. Na zewnętrznej ścianie południowej są widoczne ślady dawnej zakrystii zburzonej w bliżej nieokreślonym czasie.
Kościół ufundował najprawdopodobniej Biskup Lubuski wraz z Księciem Śląskim Bolesławem II Rogatką. Rangę parafii posiadał zapewne od początku istnienia, jednakże potwierdzenie tego faktu znajduje się dopiero w księdze ziemskiej z 1337 r.
W okresie reformacji nastąpiło przekształcenie kościoła w zbór ewangelicki i podporządkowanie w randze filii parafii w Wysokiej. Na wyposażeniu kościoła znajdowały się dwie bardzo cenne figurki świętych oraz naczynia liturgiczne: między innymi średniowieczny kielich i patera. Losy tych cennych zabytków sztuki sakralnej nie są znane.
W 1796 roku przeprowadzono remont kościoła oraz wykonano ogrodzenie z muru kamiennego, wtedy też zapewne przemurowano pierwsze romańskie otwory ścienne. W 1798 r. w berlińskiej firmie J. F. Thiele odlano dzwon o średnicy 77cm., ozdobiony napisami i ornamentem. Umieszczony został w odrębnej drewnianej dzwonnicy, którą zbudowano w pierwszych latach XIX wieku. W latach 1825-26, od północnej strony kościoła zbudowano zachrystię, a w 1841 r. powstały zabudowania gospodarcze.
Od strony południowej usytuowany był niewielki cmentarz. Niektóre grobowce znajdowały się w bliskiej odległości murów kościelnych, co utrudniało prowadzenie procesji. Istnienie cmentarza potwierdziły szczątki ludzkie wykopane w 1987 r. podczas budowy domu parafialnego.
W 1945 roku po przejęciu przez polską administrację, wyposażenie kościoła było bardzo skromnie. Wewnątrz znajdowały się ławki ustawione w dwurzędzie, ołtarz, ambona oraz drewniane balkony wokół ścian.
W dniu 17 marca 1946 roku kościół został poświęcony w obrządku katolickim, a jego patronem został św. Józef. Począwszy od 1951 r. przyporządkowany został parafii w Lubiszynie jako kościół filialny.
Reorganizacja parafii w Lubiszynie w 1985 r. przyczyniła się do podniesienia świątyni w Lubnie do rangi kościoła parafialnego z podległymi filiami w Wysokiej i Stanowicach. W latach 1985-88 przeprowadzono gruntowny remont obiektu, w wyniku którego zdemontowano boczne balkony, częściowo wymieniono podłogę, nagłośnienie oraz ołtarz główny. Ponadto zakupiono płaskorzeźbę patrona parafii – św. Józefa oraz organy. Przy wejściu głównym dobudowano kruchtę, a w latach późniejszych położono chodniki. W drugiej połowie lat 90 - tych wykonano kapitalny remont zakrystii. Kilka lat temu został wymieniony dach kościoła. W najbliższym czasie przewidziane są prace remontowo – konserwatorskie wewnątrz świątyni.
Opr. J. Byczkiewicz